Ruimer aanbod middelbare scholen nodig.

Ruimer aanbod middelbare scholen nodig.

De keuze voor een passende middelbare school is voor veel kinderen én ouders een belangrijke beslissing en stap naar de toekomst. En er komt nogal wat bij kijken. Wat vinden ouders belangrijk? Hoe verloopt het keuzeproces? Is er genoeg te kiezen? En wat kan er beter? Dat vroegen we aan de ouders in het Landelijk Ouderpanel. Wat blijkt? Voor de meeste ouders verloopt de keuze voor een middelbare school probleemloos. Toch zijn er ook problemen. Vooral rondom loting en leerlingen met een ondersteuningsbehoefte. Bovendien zouden ouders graag een breder aanbod van scholen in de regio zien. Er deden 293 ouders aan de peiling mee.

Een school kiezen, waar letten ouders op?

Bij de keuze voor een middelbare school letten ouders vooral op de voorkeur van hun kind en de sfeer op school. Ook de afstand van huis naar school, de aandacht voor persoonlijke ontwikkeling en de mogelijkheden voor extra ondersteuning spelen een behoorlijke rol bij de schoolkeuze. Een kleiner aantal ouders neemt ook de doorstroommogelijkheden, de reputatie van de school, extra lesaanbod of de communicatie met ouders mee in de keuze. Ouders besteden weinig aandacht aan de vragen of er veel getoetst wordt, waar schoolreisjes heen gaan en wat de kosten voor ouders zijn. Ook afspraken over voeding en gezondheid of een eventueel Predicaat Excellente School spelen geen rol. Bijna alle kinderen hebben een rol bij de keuze van hun middelbare school. De meerderheid van de ouders geeft wel aan hun kind bij deze keuze te betrekken.

Hoe verloopt het keuzeproces?

De meeste ouders (63%) beginnen zich in groep 7 al te oriënteren op de keuze voor een middelbare school. Toch geeft ook nog 20% aan hier pas in groep 8 mee aan de slag te gaan. Dat is net zoveel als het aantal ouders dat zich al voor groep 7 oriënteert op de schoolkeuze. Informatie over scholen is over het algemeen makkelijk vindbaar. Driekwart van de ouders neemt een kijkje op de website van de school en 45% vraag informatie aan andere ouders. Bovendien gaan bijna alle ouders naar open dagen. Gemiddeld bezoeken ze 4 open dagen. Eén ouder gaf zelfs aan naar maar liefst 17 open dagen te zijn geweest. Helaas mist een kwart van de ouders informatie die nodig is voor een goede keuze. Het is vooral moeilijk om informatie te vinden over extra ondersteuning voor zorgleerlingen, op- en afstroomgegevens en de resultaten van de school.

Keuzevrijheid en aanbod

De meeste ouders kunnen hun kind gewoon inschrijven op de school van eigen keuze. De belangrijkste belemmeringen voor een volledig vrije keuze zijn loting (20%) en een beperkt aanbod vanwege een ondersteuningsbehoefte van het kind (20%). Meer dan de helft van de ouders vindt dat er in de regio genoeg keuze is. Toch is ook 35% van de ouders hierover ontevreden. Er zijn dan te weinig scholen waaruit gekozen kan worden of er zijn te weinig verschillen tussen de scholen. Wat ouders vooral in het aanbod misten? Ze zien graag meer scholen voor praktijkonderwijs en vso en meer scholen met meerjarige brugklassen. Ook is er te weinig aanbod van kleine scholen met kleinere klassen en missen ouders aandacht voor doorlopende leerlijnen en maatwerk.

Waar lopen ouders tegenaan?

Gelukkig verloopt de schoolkeuze voor 60% van de ouders probleemloos. Maar er is helaas ook een hele grote groep ouders die problemen ondervindt bij de keuze voor een middelbare school. De grootste problemen zijn lotingssystemen, met name rond Amsterdam, de ondersteuning van zorgleerlingen en het aanbod van passend onderwijs. Bovendien zeggen veel ouders dat het kind bij een dubbeladvies geplaatst wordt op het laagste niveau van het advies, waardoor het kind niet de kans krijgt die het verdient. Ook de afstand tussen school en huis, de keuzemogelijkheden en het niet bieden van eerlijke informatie van de school op open dagen worden door ouders als knelpunten genoemd.

Suggesties voor verbetering

Ouders geven ook een aantal bruikbare tips voor verbetering, vooral over de open dagen. Zo wordt als optie genoemd om langer de tijd te geven om open dagen te bezoeken, als ook dat de open dagen pas na het schooladvies zouden moeten starten. Daarnaast willen ouders duidelijke en eerlijke informatie over scholen, een ander aanmeldsysteem en een groter en breder aanbod in de regio. Kinderen moeten meer kansen krijgen en de inbreng van ouders kan beter benut worden op scholen. Ook zien ouders in het keuzeproces een rol voor de basisschool. Die kan ouders helpen een passende schoolkeuze te maken. Omdat zij het kind én de middelbare scholen kennen verwachten ouders dat zij een goede inschatting kunnen maken van welke middelbare school bij hun kind past.

Wat vinden ouders achteraf van de gekozen school?

Aan de ouders die de overstap naar de middelbare school al achter de rug hebben vroegen we wat ze achteraf van de keuze vonden. Voor ruim de helft van de ouders voldoet de uiteindelijk gekozen school aan de verwachting en voor 8% is de school beter dan gedacht. Bijna 30% vindt de school wel wat tegenvallen, maar is toch redelijk tevreden. Toch valt de school bij een behoorlijke groep ouders tegen: 20%. Bij 7% van de ouders viel de school zelfs zo tegen dat er is overgestapt of ouders dat willen.

Landelijk Ouderpanel: doe ook mee!

De stem van ouders laten horen, dat is het doel van het Landelijk Ouderpanel. Ruim 4300 vaders en moeders praten via grote onderzoeken en korte peilingen mee over onderwijs en opvoeden. De resultaten bespreken we met bijvoorbeeld de Onderwijsinspectie, het ministerie van Onderwijs of de scholenkoepels. Samen willen we het voor ouders makkelijker en beter maken.

Wil jij als ouder ook je mening geven en gehoord worden? Meld je dan aan en praat mee over onderwerpen die jou als ouder raken.

Het Landelijk Ouderpanel is een initiatief van Ouders & Onderwijs en Stichting Opvoeden.nl.