Lisette: ‘Luister naar wat een kind nodig heeft’.

Lisette: ‘Luister naar wat een kind nodig heeft’.

Lisette van Reyendam weet als geen ander hoe schadelijk het kan zijn als je kind niet gehoord wordt. Haar zoon Oscar is hoogbegaafd en kon daardoor moeilijk aansluiting vinden bij zijn leeftijdsgenoten. Hij werd gepest en trok zich uiteindelijk volledig terug. Bovendien ging de school niet goed om met Oscar’s hoogbegaafdheid. Leraren begrepen niet wat hij nodig had en konden zijn vragen niet beantwoorden. Door dat alles raakte Oscar in de put. In 2014, toen Oscar in de tweede klas van het gymnasium zat, besloot Lisette hem daarom niet meer naar school te laten gaan. Lisette en Oscar moesten knokken voor passend onderwijs. ‘Nu heeft hij zijn diploma gehaald. Ik ben ontzettend trots op wat hij heeft gepresteerd.’

Misdiagnose

De problemen bereikten een kookpunt op de middelbare school. ‘Oscar is hoogbegaafd, maar in combinatie met een jeugdtrauma werd dat verkeerd gediagnostiseerd als PDD-NOS. Op de middelbare school lag alle focus op die misdiagnose. Het trauma verdween helemaal naar de achtergrond, en er was geen aandacht voor zijn hoogbegaafdheid.’

Strijden voor onderwijs

Omdat de school niet de hulp kon bieden die Oscar nodig had, besloot Lisette hem zo lang thuis te laten tot er een goede oplossing zou komen. Daarna begon de strijd voor het juiste onderwijs. Maar passende oplossingen waren er bijna niet. ‘Het heeft bijzonder lang geduurd om überhaupt iets op gang te krijgen en daarna begint het uitzoeken van wat paste bij mijn zoon, dat nog ingewikkelder geworden was doordat er zo lang al niets tot weinig of niet passends was qua hulp of maatwerk. Om nog maar niet te spreken over wat dat met ons vertrouwen heeft gedaan. We kregen bovendien verschillende leerplichtambtenaren op ons dak. Die deden eigenlijk precies wat de school van hen vroeg, zonder aandacht voor het welbevinden van mijn zoon. Wij hebben uiteindelijk drie meldingen kindermishandeling gehad en ik heb twee keer met de Raad voor Kinderbescherming moeten spreken. Verder werd Veilig Thuis en zelfs Samen Veilig betrokken. Geen enkel van deze instanties leek iets voor mijn zoon of voor mij als ouder te kunnen doen. Alles ging in opdracht van de school en Leerplicht.’

Een nieuwe start

In 2016 kon Oscar eindelijk terecht bij een psycholoog, met de focus op onderwijs en in 2017 sloot hij aan bij een begeleidingsgroep voor hoogbegaafden. ‘Toen stelde de psycholoog ook vast dat hij de misdiagnose autisme had gekregen. Eerst kreeg hij HB-begeleiding. Daarmee leren hoogbegaafde kinderen zichzelf kennen. Er vielen heel wat kwartjes.’ In 2018, na vier jaar ellende, kon Oscar eindelijk zijn maatwerktraject starten met een-op-een-begeleiding van en hoogbegaafdheidspecialist met onderwijsbevoegdheid.

Terug naar school

Na een tijdje miste Oscar toch meer contact met leeftijdsgenootjes. ‘Hij wilde onderwijs met andere leerlingen. Particuliere scholing bij Luzac bood de oplossing met kleine klassen en goede begeleiding. Particulier onderwijs mag van de overheid maar één jaar, maar gelukkig was hij tegen die tijd toe aan de volgende stap.’

Daarna volgde drie jaar vavo. ‘Alleen wiskunde B bleek te moeilijk in één jaar. Zijn mentor raadde aan om wiskunde A te doen, maar Oscar dacht dat hij het wel kon. Uiteindelijk heeft hij het gehaald met een 7. De mentor gaf toe dat hij het verkeerd had ingeschat, met een heel dik compliment aan Oscar dat hij op zijn eigen spoor was gebleven. Dat vond ik heel mooi, want juist daar ging het eerder natuurlijk mis. Door puur te kijken naar wie hij is, wat hij nodig heeft en hoe de school hem dat kan geven, hebben we vier jaar ellende kunnen afsluiten. Eén persoon die zegt: ’Als dit nodig is, dan gaan we dat doen’, en je wereld draait om.”

Een luisterend oor

Volgens Lisette had Oscar nooit hoeven stoppen op 2 gymnasium, als hij meteen de juiste begeleiding had gekregen. ‘Naar de les om naar de leraar te luisteren en informatie op te nemen, dat was alles wat hij wilde. Maar het lukte gewoon niet. Hij kon alleen niet goed omgaan met de andere leerlingen en werd gepest.  Niemand kon hem daarbij helpen. Daarnaast luisterde de school niet naar wat hij inhoudelijk nodig had. Zijn hoogbegaafdheid werd genegeerd en docenten konden zijn vragen over de stof niet beantwoorden. Hij kon schreeuwen, hij kon het melden, hij kon het rustig uitleggen, maar er werd niet naar hem geluisterd. Ongelofelijk dat je dát een kind aan kunt doen.’

Lisettes boodschap is dan ook duidelijk. ‘Hoor een kind. Hij had alleen maar iemand nodig die naar hem luisterde, aan wie hij zijn vragen kon stellen. Kinderen willen ontwikkelen. Als je de goede hulp aanbiedt, is geen obstakel te groot.’