Kinderombudsman vraagt minister om concrete acties tegen probleem thuiszitters.
Te veel kinderen in Nederland krijgen geen onderwijs. Ze zitten thuis, terwijl ze recht hebben op onderwijs. De problemen zijn al jaren bekend. Er worden door verschillende partijen veel inspanningen geleverd. Dit lijkt te weinig effect te hebben, want het aantal thuiszittende
kinderen neemt toe. De Kinderombudsman wil dat de minister van Onderwijs per direct een aantal concrete acties neemt om de situatie van thuiszittende kinderen te verbeteren.
Margrite Kalverboer: "Alle goede bedoelingen en inspanningen hebben nog niet tot het gewenste resultaat geleid. Nog steeds zijn er te veel kinderen die geen onderwijs krijgen. Het heeft grote gevolgen voor kinderen wanneer ze geen onderwijs krijgen. Ze geven hun leven gemiddeld een onvoldoende. En het heeft ook grote gevolgen voor de maatschappij als geheel.".
Tientallen klachten en hulpvragen
Jaarlijks krijgt de Kinderombudsman tientallen klachten en hulpvragen binnen van én over kinderen
die niet naar school kunnen. Deze meldingen zijn aanleiding voor de Kinderombudsman om onderzoek te doen naar de problemen rondom thuiszitters. De groep kinderen die thuis zit en de bijbehorende problemen zijn heel divers. Voor een deel gaat het om kinderen die vast zijn gelopen in het huidige onderwijssysteem van ‘passend onderwijs’. Voor hen is geen passende plek op school beschikbaar. Maar het gaat ook om kinderen die thuiszitten, omdat zij bijvoorbeeld slachtoffer zijn van pesten of discriminatie. En er zijn ook situaties waarin kinderen niet naar school gaan omdat er sprake is van een verschil in inzicht tussen ouder(s) en de school over wat passend is voor het kind.
Definitie thuiszitter
Uit de analyse van de Kinderombudsman blijkt dat onduidelijk is hoeveel kinderen nu werkelijk
thuiszitten zonder onderwijs en hoeveel kinderen (een vorm van) thuisonderwijs krijgen. Er is nog
steeds geen formele betekenis van het woord ’thuiszitter’. Door de betrokken partijen worden
verschillende definities gebruikt.
Kalverboer: “We weten dat er heel veel kinderen thuis zitten. Wij vermoeden zelfs dat er nog veel
meer kinderen thuiszitten dan we nu denken. Alleen met voldoende en betrouwbare data wordt
duidelijk om hoeveel kinderen het precies gaat. Ik vraag de minister ook om te onderzoeken welke
initiatieven werkelijk succesvol zijn en er dus voor zorgen dat meer kinderen naar school gaan.
Daarnaast heb ik zorgen over het toenemend aantal vrijstellingen van de Leerplichtwet op basis van
geloofs- of levensovertuiging. Terwijl er geen tot weinig zicht is op de kwaliteit van thuisonderwijs.”
Snel concrete acties
De Kinderombudsman wil dat de minister van Onderwijs per direct concrete acties neemt. Er
moeten duidelijke afspraken met scholen komen, zodat er voldoende hulp in de klas aanwezig is
om extra ondersteuning aan kinderen te bieden. Ook moeten reguliere scholen onderwijs blijven
geven aan kinderen die op de wachtlijst staan voor het speciaal onderwijs. Daarnaast moet bij ieder
kind dat dreigt thuis te komen zitten, een belangenafweging worden gemaakt. Het belang van het
kind moet hierbij voorop staan.
Wanneer er een ingrijpende beslissing genomen wordt, heeft het kind recht om zijn of haar mening
te geven. En heeft het kind recht op uitleg over de beslissing. De Kinderombudsman heeft het
stappenplan ‘Het beste besluit voor het kind’ ontwikkeld voor het voeren van dit soort gesprekken.
Kalverboer roept scholen, leerplichtambtenaren en andere betrokkenen op om -wanneer kinderen
dit willen- gesprekken te voeren met het kind zelf.
Van leerplicht naar leerrecht
Op langere termijn is het belangrijk dat ons onderwijssysteem daadwerkelijk inclusief wordt. Dat betekent dat er voor álle kinderen de extra ondersteuning is die ze nodig hebben. Dus ook voor leerlingen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, ontwikkelingsachterstanden, gedrags- en emotionele problemen of specifieke leermoeilijkheden. Alle kinderen moeten kunnen meedoen op school. Hiervoor is een omslag in het denken nodig van leerplicht naar leerrecht.
Meld je aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief!
Ontvang het laatste nieuws, tips en ervaringen.