Middelbare scholen raden commerciële bijlesbureaus aan.

Middelbare scholen raden commerciële bijlesbureaus aan.

Ruim een kwart van de ouders van kinderen op de middelbare school zegt dat de school samenwerkt met een commercieel bijlesbureau of zo’n bureau aanraadt. Onderwijsminister Mariëlle Paul is daar tegen, omdat het voor kansenongelijkheid zorgt.

Betaalde bijles zorgt voor kansenongelijkheid omdat niet alle ouders het kunnen betalen. Het ministerie van Onderwijs heeft daarom eerder richtlijnen opgesteld waarin staat dat scholen geen reclame mogen maken voor commerciële bijlesbureaus. Aanvullend onderwijs zou alleen van en op school moeten zijn, zei de minister daar eerder over.

Scholen werken toch samen met bijlesbureaus

Ondanks dat het zorgt voor kansongelijkheid, gebeurt het toch dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden of daar mee samenwerken. Dit blijkt uit het onderzoek van Ouders & Onderwijs en EenVandaag onder ruim 2700 ouders. Een kwart (27 procent) van deze ouders zegt dat de middelbare school van hun kind dat doet. Een vijfde (18 procent) weet niet zeker of dat gebeurt. “Bij de open dag werd al verteld over professionele (en dure) huiswerkbegeleiding”, vertelt een ouder.

Dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden, gebeurt niet alleen op het voortgezet onderwijs. 7 procent van de ouders van kinderen op de basisschool, zeggen dat die school samenwerkt met een particuliere instantie of die aanraadt.

Bijles kost honderden euro’s per maand

Vooral ouders met hogere inkomens geven aan dat hun kind bijles krijgt via een commercieel bureau. Want aan zulke bureaus zit een prijskaartje. Ruim een derde (36 procent) van de ouders die hun  kind op bijles doen, geeft daar minimaal 100 euro per maand aan uit. 11 procent betaalt zelfs minstens 250 euro per maand aan de extra lessen.

Ook bijles aan basisschoolleerlingen is duur. 3 op de 10 (31 procent) ouders die het afgelopen jaar te maken hebben gehad met bijles, besteden daar minstens 100 euro per maand aan, voor 1 op de 10 is dat minstens 200 euro.

Veel ouders hebben geen geld voor dure bijlessen

De uurtarieven van bijlesbureaus lopen soms op tot 60 euro per uur. Veel ouders hebben daar geen geld voor. “Ik ben een alleenstaande moeder”, vertelt een ouder. “Ik kan het niet betalen. Ik zou dan de keuze moeten maken tussen bijles en op vakantie gaan.”

Er zijn meer ouders zoals deze. Bijna 1 op de 10 (8 procent) ouders van kinderen die nu geen bijles krijgen, zegt dat hun kind eigenlijk wel bijles nodig heeft, maar dat ze het niet kunnen betalen. Zo licht een ouder toe: “Het bijlesbureau had een lange wachtlijst en rekent 50 euro per uur. Ik kan 200 euro per maand niet ophoesten. En ik heb geen VWO gedaan dus ik kan hem zelf niet helpen.”

Gratis bijles op elke school

Het is deze kansenongelijkheid waar onderwijsinstanties, en dus ook het ministerie van Onderwijs, zich zorgen over maken. Veel ouders vinden het huidige bijlessysteem oneerlijk. De meesten (59 procent) vinden, net als de minister, dat scholen geen betaalde bijles mogen aanraden. “Als je kind bijles nodig heeft, zou het voor iedereen mogelijk moeten zijn om het te krijgen, ongeacht je financiële situatie. Bijvoorbeeld door subsidies of bijdragen in de kosten. Nu is het alleen mogelijk als je rijke ouders hebt”, vertelt een ouder.

Twee derde (67 procent) van de ouders vindt dat elke school gratis bijles moet aanbieden, ook als er dan meer belastinggeld naar het onderwijs moet. Vooral ouders met een lager inkomen zijn voorstander van gratis bijles, maar de verschillen tussen deze twee groepen zijn beperkt.

Het onderwijs schiet tekort

4 op de 10 ouders (40 procent) zeggen zelf bereid te zijn meer te betalen aan school, als bijles daardoor voor iedereen toegankelijk wordt. Maar het is de vraag hoeveel dat helpt, want het echte probleem zit volgens de ouders dieper.

Dat zoveel kinderen bijles krijgen geeft volgens een ruime meerderheid (75 procent) namelijk aan dat het onderwijs in Nederland tekortschiet. Ouders geven aan dat hun kinderen extra begeleiding nodig hebben omdat leraren de lesstof niet goed uitleggen, er veel lessen uitvallen en klassen te vol zijn. “De school heeft het behoorlijk laten afweten en verwacht dat wij dat even kunnen laten bijspijkeren door commerciële begeleiding. Dat zou in Nederland niet moeten kunnen. Ik ben daar best boos over”, vertelt een ouder.

Over het onderzoek

Het onderzoek is gehouden tussen 31 januari en 26 februari 2024. Aan het onderzoek deden 2.716 ouders mee met kinderen op de basis- en/of middelbare school. 409 ouders hebben een kind op de basisschool dat nu of het afgelopen jaar bijles heeft (gehad), 588 ouders hebben een kind op de middelbare school dat nu of het afgelopen jaar bijles heeft (gehad). Het onderzoek is verstuurd naar ouders in het EenVandaag Opiniepanel en door informatiepunt Ouders & Onderwijs verspreid onder hun achterban.

Wil jij ook je mening geven over het onderwijs?