Onderwijs gratis? Of u wel even voor het proefwerkpapier wilt betalen..

Onderwijs gratis? Of u wel even voor het proefwerkpapier wilt betalen..

Het onderwijs in Nederland is gratis voor ouders. Alle kinderen kunnen kosteloos naar de bassischool en het voortgezet onderwijs. Scholen krijgen hun geld van de overheid. Toch?

Alle ouders die een of meerdere kinderen op school hebben, weten dat dit maar deels waar is. Ja, naar school gaan is in principe gratis, maar dat betekent niet dat ouders geen schoolkosten hebben. Jaarlijks vallen soms behoorlijk gepeperde rekeningen van school op de mat. Om nog maar te zwijgen van de stapels schriften, pennen, kaftpapier en rekenmachines die ouders geacht worden aan te schaffen voor hun kind.  Het begint op de basisschool in de meeste gevallen nog beperkt, met een jaarlijkse vrijwillige ouderbijdrage voor schoolreisjes en het Sinterklaasfeest. Een paar tientjes per jaar en (als het goed is) niet verplicht.

Voortgezet onderwijs

Dit verandert nogal als een kind naar het voorgezet onderwijs gaat. Dan moeten ouders pas echt flink in de buidel tasten. Bijvoorbeeld voor buitenlandse reizen, sportactiviteiten en museumbezoek.  Maar steeds vaker ook voor allerlei ‘bijkomende kosten’, zoals kopieerkosten, algemene (?) kosten, kosten voor ‘loopbaan-oriëntatie’, ‘examenkosten’ kosten voor tweetalig onderwijs en soms zelfs voor proefwerkpapier. Al die tientjes tellen op tot een behoorlijk bedrag. Veel ouders zijn jaarlijks honderden euro’s kwijt aan deze al-dan-niet-zo-vrijwillige bijdrage.

Maar dan ben je er nog niet. Scholen verwachten doorgaans dat kinderen een goeie laptop hebben om het onderwijs te kunnen volgen. Hoppa, weer 500 tot 1000 euro verder. Daarnaast nog atlassen, woordenboeken, gymkleding, diverse materialen en een grafische rekenmachine. Kassa!

De portemonnee van ouders zou geen rol mogen spelen in de keuze die kinderen maken voor een middelbare school. De praktijk is echter heel anders. Vooral voor ouders met een laag inkomen. Zij pluizen wel degelijk de websites en schoolgidsen van scholen uit om te bekijken hoeveel geld ze kwijt zijn op die school. En ze laten noodgedwongen de keuze voor een school ervan afhangen. Selectie voor de poort noemen we dat bij Ouders & Onderwijs.

Marktwerking

Zo sluipt de marktwerking steeds meer het onderwijs in. Scholen maken flink gebruik van het grote grijze gebied tussen wat zij zelf horen te betalen om kwalitatief goed onderwijs te kunnen bieden en wat zij ook aan ouders zouden kunnen vragen. Ouders als extra inkomstenbron, heel handig. En dan vooral als je de vermogende ouders weet te ‘werven’ voor je school. Zo ontstaat kansenongelijkheid, iets waar menig politicus tegenwoordig de mond van vol heeft.

Mijn advies is dan ook aan deze politici: doe wat aan de schoolkosten voor ouders en zorg dat de financiering aan scholen voldoende is. Zo zorgen we echt voor gelijke kansen. En ook scholen hebben hier een verantwoordelijkheid: dat iets mag betekent nog niet dat het wenselijk is. Zorg voor een begroting gericht op de kerntaak van een school: goed kwalitatief onderwijs leveren voor alle kinderen. Houd de kosten voor ouders dus binnen de perken en zorg voor een vangnet voor ouders die de noodzakelijke bijkomende kosten niet kunnen opbrengen. Zodat deze ouders uw school niet overslaan vanwege hun portemonnee. Want dat is toch niet waar het onderwijs voor bedoeld is.

Ouders hebben veel vragen over schoolkosten en de vrijwillige ouderbijdrage. Daarom starten we een campagne met handige informatie, de regels, ervaringsverhalen van ouders en blogs. Laat je stem horen en doe mee met ons onderzoek naar schoolkosten. Lees meer.