Onderwijsraad: ‘Toegankelijkheid onderwijs onder druk door toename commerciële onderwijsvormen’.

Onderwijsraad: ‘Toegankelijkheid onderwijs onder druk door toename commerciële onderwijsvormen’.

Het aanbod van commerciële bijles-, examentraining- en huiswerkbegeleidingsaanbieders neemt toe. Deze vormen van privaat onderwijs maken steeds meer deel uit van het reguliere onderwijs. Het gevolg is dat toegankelijkheid, kwaliteit en professionele zeggenschap steeds meer onder druk komen te staan. Dit constateert de Onderwijsraad in een rapport.

Volgens het onderzoek biedt tweederde van de middelbare scholen huiswerkbegeleiding aan en ongeveer de helft examentraining en bijlessen. En dat is een flinke toename. Aangezien ouders voor de kosten moeten opdraaien zet dit het publieke karakter van het onderwijs onder druk. Het zijn vormen van onderwijs die niet voor elke ouder betaalbaar zijn. De kansenongelijkheid wordt daardoor vergroot.

Pluspunten

Daar staat tegenover dat de raad ook pluspunten ziet van privaat onderwijs. Het geeft ‘stevige impulsen van versterking, verbetering en vernieuwing aan het onderwijs’ stelt ze. Ernstiger is het dat soms grenzen vervagen. ‘Voor leerlingen en ouders is lang niet altijd duidelijk wat nodig is en bij de school hoort, en wat extra privaat aanbod is.’

NP Onderwijs

Dat komt bijvoorbeeld doordat privaat onderwijs in veel gevallen onderdeel is van het NP Onderwijs. Zo geven middelbare scholen bijvoorbeeld een deel van dat budget uit aan bijlessen of trainingen. Dit alles om studievertragingen in de coronaperiode beter op te vangen. ‘Deze ontwikkelingen leiden tot maatschappelijke en politieke ongerustheid en roepen veel vragen op,’ stelt de raad. ‘Over of publiek geld wel op de juiste plek terecht komt, over kansenongelijkheid en over hoeveel ruimte er in het publiek bekostigd onderwijs mag zijn voor marktwerking en commercie.’

Advies

De raad adviseert overheid, schoolbesturen en scholen daarom het publieke karakter van het onderwijs beter te beschermen. Scholen moeten beter nadenken over ‘wat noodzakelijk is’ voor het onderwijs en ‘wat leuk is’ om erbij te doen. Alles wat nodig is, moet voor iedereen gratis toegankelijk zijn. De raad roept ook de politiek op om zich daar actiever mee te bemoeien.

Reclameverbod

De onderwijsraad stelt een aantal concretere maatregelen voor. Zo wil zij een reclameverbod op commerciële producten binnen scholen. Op die manier wordt het publieke karakter van scholen beter beschermd. Dat is een goede zaak, want Lobke Vlaming (directeur van Ouders en Onderwijs) stelde dit al eerder aan de kaak. Afgelopen zomer verontrustte het haar dat leerlingen in hun schoolboeken reclame kregen meegestuurd voor een commercieel huiswerkinstituut. Het leidde tot veel reacties op Twitter. Overigens staat het als aandachtspunt ook expliciet genoemd in het rapport.

Ouderbijdrage

Wat betreft de ouderbijdrage stelt de raad nog voor om die te ‘ontkoppelen van het individuele kind’. Zo wordt niet meer bijgehouden wie heeft betaald. Een andere optie is het om de bijdrage te maximaliseren. Zo worden ouders die minder te besteden hebben niet afgeschrikt door de gevraagde bijdrage. ‘Want’, zo stelt de Raad, ‘ook al is ouderbijdrage vrijwillig, er gaat een signaal van uit.’

Meer weten?

Wil je meer lezen over de conclusies van de raad? Het complete rapport is te downloaden op de website van de Onderwijsraad. Voor vragen over de situatie op de school van jouw kind kun je natuurlijk ook contact opnemen met onze medewerkers. Via e-mail: vraag@oudersenonderwijs.nl of telefonisch: 088-6050101. We zijn op werkdagen bereikbaar tussen 09.30-12.30 uur en 13.00-16.00 uur.