Van de kleuterklas naar groep 3.

Kleuters starten meestal na hun 4e verjaardag op de basisschool. Dat betekent dat veel kleuters geen volledig schooljaar volmaken. Pakt je kind de lesstof makkelijk op? Dan kan hij misschien al na anderhalf jaar naar groep 3. Heeft je kind wat meer tijd nodig om te wennen op school? Dan zal hij vaak wat langer dan twee jaar kleuteren. De school beslist of je kind overgaat naar groep 3.

Wanneer gaat je kind naar groep 3?

Elke leerling start in groep 1 en gaat normaal gesproken na het schooljaar door naar groep 2 en daarna groep 3. Wanneer de school van mening is dat een leerling nog niet klaar is voor de volgende groep kan de school besluiten de leerling nog een jaar langer te laten kleuteren. Of andersom; als de school denkt dat de leerling al eerder klaar is voor de volgende groep kan de school de leerling door laten stromen.

Doorlopende ontwikkeling

De ontwikkeling van je kind bepaalt of je kind korter of langer kleutert. In de Wet op het primair onderwijs staat dat een leerling in acht schooljaren een ononderbroken ontwikkelingsproces doorloopt. Dus: een leerling die langer dan twee jaar kleutert hoeft niet alles te herhalen. En een leerling die korter dan twee jaar kleutert slaat geen stappen in de ontwikkeling over. Over het algemeen blijven leerlingen die na de kerstvakantie op school starten vaker langer kleuteren. Vooral bij leerlingen die in de herfst jarig zijn ontstaat nog wel eens discussie over het overgaan.

School beslist

De school beslist of je kind klaar is voor groep 3. De leraren kijken daarbij naar de ontwikkeling van je kind. Scholen kunnen de ontwikkeling van leerlingen op verschillende manieren bijhouden. Veel scholen gebruiken toetsen om de vorderingen van leerlingen in kaart te brengen. Daarnaast is er ook aandacht voor de sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. De ontwikkeling van jonge kinderen gaat nog in sprongen. Wat het kind de ene dag nog niet kan, lukt de dag erna ineens wel. Het kan dus zomaar gebeuren dat een kind in januari helemaal nog niet klaar is voor groep 3, maar in mei of juni wel. Het is dus belangrijk om af te wachten hoe je kind zich in die laatste periode ontwikkelt. De school houdt de ontwikkeling van ieder kind bij in een leerlingdossier.

Beleid van de school

De school bepaalt zelf hoe zij de ontwikkeling van leerlingen volgt en legt dat vast in schoolbeleid. Elke school heeft specifiek beleid voor instroom, overgaan en zittenblijven in de kleuterperiode. Het beleid van de school moet afgestemd zijn op de ontwikkeling van de leerlingen. Goed om te weten: langer kleuteren telt formeel niet mee als blijven zitten.

De rol van ouders

Tijdens de kleuterperiode zal de leraar met jou in gesprek blijven over de ontwikkeling van je kind. Zo blijf je op de hoogte van de voortgang van je kind. De overstap naar groep 3 is dus in de meeste situaties een logische stap. In sommige situaties twijfelt de school of een leerling klaar is voor groep 3. Veel scholen vragen dan om de mening van de ouders. De meeste ouders vinden dit een lastige beslissing. Ons advies? Praat met de leraar, die kan je vertellen waar de twijfel vandaan komt. Je kunt jezelf de volgende vragen stellen:

• Kan je kind zich op een taak concentreren?
• Is je kind zelfstandig?
• Speelt je kind met de oudere of juist jongere kinderen in de klas?
• Toont je kind interesse in schrijven, lezen en rekenen?
• Is je kind toe aan een nieuwe uitdaging?
• Is je kind nog erg speels?
• Wat zegt je kind er zelf over?

Goed om te weten: uit onderzoek blijkt dat het op de lange termijn niet zoveel uitmaakt of je kind iets korter of langer kleutert. Aan het eind van de basisschool zijn er geen verschillen in prestaties en sociaal-emotionele ontwikkeling. In 2016 is een handreiking doorstroom kleuters uitgebracht. Daarin vind je informatie over onderzoeken, tips en praktijkvoorbeelden.

De 1-oktobergrens

Voor de overgang van groep 2 naar groep 3 kijken sommige basisscholen naar de leeftijd van een leerling. Dit heeft te maken met de vroegere 1-oktobergrens. Tot 1985 mocht een kind alleen van de kleuterklas naar de lagere school als hij vóór 1 oktober 6 jaar werd. In 1985 is deze regeling afgeschaft en sindsdien kijken scholen naar de ontwikkeling van een leerling. Sommige scholen passen deze regeling echter nog steeds toe, bijvoorbeeld door leerlingen in een groep 0 te plaatsen. Er zijn ook scholen die de grens op 1 januari stellen. Een beslissing tot overgaan of zittenblijven mag niet alleen op basis van geboortedatum worden genomen, maar moet ook onderwijskundig en/of sociaal-emotioneel onderbouwd worden.