Ouderraad als vereniging of stichting.

Bij een ‘gewone ouderraad’ is er geen rechtspersoon. Daarmee zijn alle leden hoofdelijk aansprakelijk mocht er iets misgaan. Een ouderraad kan ook een vereniging of stichting zijn. De taken van de ouderraad blijven vaak grotendeels hetzelfde. Er zijn verschillende typen verenigingen met eigen kenmerken.

De ouderraad als vereniging 

De ouderraad als vereniging staat meer op zichzelf en functioneert daardoor vaak wat formeler. Dit komt ook doordat een vereniging aan een aantal vereisten moet voldoen. Een vereniging heeft leden. In dit geval zijn dat de ouders van de school. Ouders kunnen niet verplicht worden om lid te worden van een vereniging. Ook niet wanneer de vrijwillige ouderbijdrage door de vereniging wordt geïnd.

Typen ouderverenigingen 

In praktijk wordt de werkwijze van de ouderraad of oudervereniging niet bepaald door de juridische vorm. Er zijn echter wel verschillende typen ouderverenigingen met hun eigen kenmerken te onderscheiden:
1. Oudervereniging met beperkte rechtsbevoegdheid, zonder Kamer van Koophandel (KvK) inschrijving:

• Er is geen notariële akte van oprichting.
• Bestuursleden kunnen hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor de financiën.

2. Oudervereniging met beperkte rechtsbevoegdheid, met KvK inschrijving:

• Er is geen notariële akte van oprichting.
• In eerste instantie wordt de oudervereniging aansprakelijk gesteld. Maar als de vereniging haar afspraken niet nakomt, kunnen de ouderraadsleden hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor de financiën.

3. Oudervereniging met volledige rechtsbevoegdheid:

• Er is een KvK inschrijving.
• Er is een notariële akte van oprichting met statuten.
• Deze vereniging is een bevoegd rechtspersoon.
• Bestuursleden kunnen voor de financiën alleen hoofdelijk aansprakelijk zijn bij wanbeleid.

Ouderraad als stichting 

Een stichting streeft een bepaald doel na. Net zoals de vereniging met een volledige rechtsbevoegdheid, is ze een volwaardige rechtspersoon, mits zij door één of meerdere natuurlijke personen (of andere rechtspersonen) bij notariële akte (of testament) is opgericht en staat ingeschreven bij de KvK.

Een stichting moet een bestuur hebben. Soms is er een raad van toezicht die het bestuursbeleid controleert, maar dat is niet verplicht. Het bestuur bestaat meestal (ten minste) uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Deze bestuurders zijn niet hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de stichting. Nieuwe bestuursleden worden door de oude voorgedragen en gekozen. Het bestuur houdt zichzelf zo in stand.

Een belangrijk verschil met een vereniging is dat een stichting geen leden heeft. Vaak heeft een stichting wél donateurs, maar die hebben formeel geen zeggenschap (alhoewel ze in het uiterste geval natuurlijk wel hun donaties kunnen stopzetten). Dat maakt de stichting tot een weinig democratische organisatievorm. Alleen het bestuur bepaalt het beleid.