Straffen op school.

Hoewel het belonen van goed gedrag wenselijk is, ontkomt een school er niet aan soms straffen uit te delen. Straffen zijn het gevolg van het overtreden van regels. De school is vrij om zelf regels ten aanzien van straffen op te stellen.

Spelregels

Lijfelijke straffen zijn bij wet verboden. In de onderwijswetten zijn verder geen regels over straffen vastgelegd. De school mag deze dus zelf opstellen. Een middelbare school moet de regels opnemen in het leerlingenstatuut en een basisschool in het schoolreglement. De medezeggenschapsraad (MR) heeft instemmingsbevoegdheid als het over reglementen gaat.

Er zijn enkele basisuitgangspunten voor het opleggen van een straf. Een straf moet in verhouding staan tot het gedrag. Om willekeur te voorkomen is het van belang dat vergelijkbaar gedrag op dezelfde manier bestraft wordt. En tenslotte geldt voor alle straffen die de school oplegt dat het onderwijs aan de leerling moet kunnen doorgaan, zolang de leerling niet definitief verwijderd is.

Eruit sturen

Soms laat een leerling in de klas gedrag zien dat niet wenselijk is. Een leraar kan dan bijvoorbeeld strafwerk opgeven of de leerling verplichten een middag na te blijven. Als herhaaldelijk waarschuwen geen zin heeft, is het mogelijk dat de leraar ervoor kiest een time-out uit te delen. Het betekent dat de leerling tijdelijk het lokaal uitgestuurd wordt. In de regel voert de leerling op de gang andere onderwijstaken uit en is deze dus niet vrij. Deze strafmaatregelen gelden juridisch gezien als informele opvoedkundige maatregelen. Anders is dat bij schorsen of verwijderen. Dit zijn formele ordemaatregelen.

Schorsen

Een schorsing houdt in dat de leerling niet op school mag komen en in plaats daarvan thuis schoolwerk moet maken. School dient voortzetting van het leerproces te waarborgen. De docent verstrekt dus huiswerkopdrachten en kijkt ze na. Toetsen worden als dat mogelijk is digitaal gemaakt.

Er gelden de volgende regels:

• De duur is maximaal 5 schooldagen.
• Het schorsingsbesluit met reden van schorsing wordt per brief aan ouders kenbaar gemaakt.
• Het schoolbestuur informeert de Onderwijsinspectie bij schorsing langer dan één dag

Lees meer over schorsen

Verwijderen

Verwijderen gaat veel verder dan schorsen. De leerling vertoont gedrag dat niet meer hanteerbaar is voor de school. De leerling wordt definitief de toegang tot de school ontzegd. De procedure voor verwijdering van leerlingen is wettelijk vastgelegd. De beslissing om een leerling te verwijderen is een besluit van de school. Het is mogelijk om bezwaar aan te tekenen tegen dit besluit. Het verwijderingsbesluit moet namelijk zorgvuldig tot stand zijn gekomen.

Lees meer over verwijderen

Aangifte

In ernstige gevallen kan een school aangifte doen bij de politie. Het gaat dan om ernstige vormen van bedreiging of wapenbezit. De school heeft de plicht kritisch te kijken naar het gevolg van het doen van aangifte voor de leerling, want die krijgt mogelijk een strafblad. Schoolbesturen moeten daarom als onderdeel van het veiligheidsplan een aangiftebeleid opgesteld hebben. Dit beleid geeft leerlingen, ouders en personeel duidelijkheid over in welke gevallen altijd aangifte volgt, en in welke gevallen nader wordt gekeken of aangifte wenselijk is.

Niet eens met een straf

Tegen informele opvoedkundige maatregelen is slechts deels bezwaar mogelijk. Als ouders het niet eens zijn met een besluit kunnen ze contact zoeken met de docent of schoolleiding. Bijvoorbeeld waar het gaat om inbeslagname van eigendommen. Een mobiele telefoon kan voor ouders reden zijn hun kind zelfstandig naar school te laten gaan of over dringende privéomstandigheden op de hoogte te houden. Volgens een uitspraak van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) moest de mobiele telefoon in dit specifieke geval om die reden na het laatste uur terug naar de leerling. Dat is natuurlijk anders bij messen en andere scherpe of bedreigende voorwerpen. Bij schorsen en verwijderen en andere formele ordemaatregelen is wel bezwaar mogelijk.

Ouders kunnen de school verzoeken om de genomen beslissing te heroverwegen. Dit gebeurt binnen 6 weken door middel van een bezwaarschrift bij het schoolbestuur. Het bezwaar wordt schriftelijk ingediend. De school stelt de ouder en eventueel leerling dan in de gelegenheid om het bezwaar mondeling toe te lichten. De school moet vervolgens binnen vier weken laten weten of zij het besluit heroverweegt of in stand laat. Het schoolbestuur neemt vervolgens een nieuwe beslissing of houdt eraan vast.