Loopbaanoriëntatie en -begeleiding.

Leerlingen worden geholpen bij keuzes voor profielen, vervolgopleiding en carrière. Dit heet loopbaanoriëntatie en -begeleiding, of LOB. Middelbare scholen besteden hier aandacht aan, en ook op het mbo is het een belangrijk onderdeel van het onderwijsaanbod.

Wat is loopbaanoriëntatie en -begeleiding?

Op de middelbare school krijgen leerlingen informatie over en begeleiding bij keuzes voor hun verdere loopbaan. Scholen noemen dit LOB. LOB staat voor loopbaanoriëntatie en -begeleiding. Loopbaanoriëntatie gaat over alles wat leerlingen helpt om hen voor te bereiden op keuzes voor hun toekomstige studie of baan. Loopbaanbegeleiding gaat over de mensen die hen hierbij helpen en met wie ze hierover praten. In onderstaand filmpje wordt LOB in het vmbo uitgelegd: https://youtu.be/sNmwRORc0DQ

Wat leer je?

Bij LOB leren leerlingen na te denken over het vervolg van hun studie en een mogelijk beroep. Dat begint al in het tweede of derde jaar bij de keuze voor een profiel. Verder in de opleiding krijgen leerlingen te maken met de belangrijke keuze voor een vervolgopleiding. Belangrijke doelen van LOB zijn:

• de leerling leert zijn eigen loopbaancompetenties kennen
• de leerling krijgt zicht op loopbaanontwikkeling door middel van een loopbaandossier

Loopbaancompetenties

Elke leerling bekijkt aan de hand van loopbaancompetenties wat hij kan en wil en hoe dit omgezet kan worden in een beroep of opleiding. Met behulp van de vijf loopbaancompetenties kunnen leerlingen keuzes maken en zelf hun loopbaan sturen. De vijf loopbaancompetenties zijn:

• kwaliteitenreflectie: wat kan ik het best en hoe weet ik dat?
• motievenreflectie: wat wil ik, waar ga en sta ik voor en waarom?
• werkexploratie: welk soort werk past bij mij en waarom?
• loopbaansturing: hoe bereik ik mijn doel en waarom zo?
• netwerken: wie kan mij helpen mijn doel te bereiken en waarom die mensen?

Loopbaandossier

In een loopbaandossier beschrijft een leerling wat hij of zij heeft gedaan om te weten komen wat de eigen loopbaancompetenties zijn. LOB wordt verplicht in de nieuwe beroepsgerichte examenprogramma’s van het vmbo. Ook op havo en vwo is LOB een belangrijk onderdeel van de oriëntatie op studie- en beroepskeuze.

De rol van ouders

Hoe scholen LOB invullen is afhankelijk van het eigen visie en beleid van de school. Scholen kunnen ouders betrekken bij LOB door:

• informatie over LOB te geven
• ouders in te zetten bij voorlichting aan leerlingen
• ouders tips te geven voor gesprekken thuis over LOB

Programma van Toetsing en Afsluiting

Zodra LOB een verplicht onderdeel is van het examenprogramma neemt de school LOB op in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Daarin staat hoe zij met de leerlingen gaat werken aan LOB, wat daarvan het eindresultaat is en op welke wijze LOB wordt afgesloten. Hiervoor zijn verschillende opties mogelijk zoals een presentatie over de toekomstplannen tijdens een ouderavond, een posterpresentatie, een filmpje of een eindgesprek.

Loopbaanbegeleiding en burgerschap in het mbo

Het mbo leidt studenten op voor een beroep of een vervolgopleiding. Daarnaast besteedt de school ook aandacht aan de ontwikkeling van studenten tot burgers die volwaardig deelnemen aan de maatschappij. Loopbaan en burgerschap is daarom een onderdeel van het basisdeel in het mbo.

Het onderdeel LOB geeft studenten meer zicht op hun kwaliteiten, mogelijkheden en drijfveren. Daarmee kan uw kind een passende opleiding kiezen en er een succesvol vervolg aan geven. Het helpt ook bij het maken van keuzes binnen de studie, zoals voor een stage. Doordat studenten beter weten wat bij hen past, waar ze goed in zijn en wat hun mogelijkheden zijn, neemt de kans op een succesvolle loopbaan toe.

Het onderdeel burgerschap bereidt studenten voor op een volwaardige deelname aan de maatschappij en goed kunnen functioneren in hun beroep. Daar horen vaardigheden, kennis en houdingsaspecten op verschillende dimensies bij. Een student leert bijvoorbeeld over zijn rechten in de samenleving, zoals het recht op vrije meningsuiting en het recht op gelijke behandeling.

Elke mbo-opleiding heeft een inspanningsverplichting voor loopbaan en burgerschap. Iedere leerling heeft een loopbaan- en burgerschapsdocument. Hierin staan de afspraken over wat de student moet doen. Bijvoorbeeld gesprekken voeren over beroepsoriëntatie of een werkstuk maken over de maatschappelijke impact van het beroep. Deze afspraken neemt de school op in de onderwijs- en examenregeling. Jouw kind moet deze activiteiten dus uitvoeren om het diploma te halen. Hoe de school het loopbaan- en burgerschapsonderwijs invult verschilt per school. Het kan zijn dat iedere leerling een eigen document heeft of dat de school bijvoorbeeld per opleiding richtlijnen opstelt.